Thông tin doanh nghiệp
Nuôi tôm thẻ chân trắng quảng canh là hình thức nuôi mật độ thấp, tận dụng tối đa nguồn thức ăn tự nhiên trong ao, hạn chế sử dụng thức ăn công nghiệp và thiết bị cơ giới. Mô hình này dựa trên sự cân bằng sinh thái ao nuôi, phù hợp với điều kiện ao đất truyền thống, đặc biệt ở vùng ven biển và cửa sông. So với thâm canh, kỹ thuật nuôi tôm thẻ chân trắng quảng canh có chi phí đầu tư thấp, ít rủi ro và dễ áp dụng cho nông hộ nhỏ lẻ.
Quảng canh kết hợp dựa trên nguyên lý tận dụng chuỗi thức ăn tự nhiên trong ao. Tôm thẻ sử dụng tảo, mùn bã hữu cơ và sinh vật phù du làm nguồn dinh dưỡng chính, trong khi các đối tượng nuôi ghép như cá hoặc cua giúp kiểm soát chất hữu cơ dư thừa. Nhờ đó, môi trường ao được ổn định hơn, hạn chế tích tụ khí độc và giảm nguy cơ bùng phát dịch bệnh so với nuôi đơn canh mật độ cao.
Mô hình nuôi tôm thẻ quảng canh kết hợp phù hợp với nông hộ vì không đòi hỏi vốn đầu tư lớn, không phụ thuộc nhiều vào điện và máy móc. Người nuôi có thể tận dụng ao sẵn có, nguồn nước tự nhiên và kinh nghiệm truyền thống. Ngoài ra, việc nuôi ghép giúp phân tán rủi ro kinh tế, nếu giá tôm biến động hoặc năng suất tôm thấp vẫn có thu nhập từ đối tượng nuôi khác.
Ao nuôi quảng canh nên là ao đất, diện tích từ vừa đến lớn, bờ chắc chắn và không bị rò rỉ. Nguồn nước cấp phải chủ động, ít ô nhiễm và không chịu ảnh hưởng trực tiếp từ nước thải sinh hoạt hoặc sản xuất. Độ mặn thích hợp cho tôm thẻ chân trắng trong mô hình quảng canh thường dao động từ 5–25‰, ổn định theo mùa vụ để tôm sinh trưởng tốt.
Trước khi thả giống, ao cần được tháo cạn nước, dọn bùn đáy quá dày và phơi đáy để oxy hóa chất hữu cơ. Sau đó tiến hành bón vôi để ổn định pH và diệt mầm bệnh còn sót lại. Việc cải tạo đúng kỹ thuật giúp giảm áp lực dịch bệnh ngay từ đầu vụ, là nền tảng quan trọng trong kỹ thuật nuôi tôm thẻ chân trắng quảng canh bền vững.
Sau khi cấp nước vào ao, cần gây màu nước bằng phân hữu cơ hoai hoặc chế phẩm sinh học phù hợp nhằm kích thích tảo và sinh vật phù du phát triển. Màu nước ổn định không chỉ cung cấp thức ăn tự nhiên cho tôm mà còn giúp che ánh sáng trực tiếp xuống đáy ao, hạn chế rong đáy và dao động nhiệt độ. Đây là bước then chốt giúp giảm chi phí thức ăn trong suốt quá trình nuôi.
Giống tôm thẻ dùng cho nuôi quảng canh cần có nguồn gốc rõ ràng, khỏe mạnh, kích cỡ đồng đều và không mang mầm bệnh nguy hiểm. Tôm giống phải bơi lội linh hoạt, phản xạ tốt với ánh sáng và không dị hình. Việc chọn giống chất lượng giúp tôm thích nghi nhanh với điều kiện ao quảng canh và giảm tỷ lệ hao hụt sau thả.
Trong mô hình quảng canh, mật độ thả tôm thường thấp, chỉ khoảng 3–10 con/m² tùy điều kiện ao và khả năng quản lý. Mật độ thấp giúp tôm tận dụng tốt nguồn thức ăn tự nhiên, sinh trưởng ổn định và ít xảy ra cạnh tranh. Đây là điểm khác biệt quan trọng của kỹ thuật nuôi tôm thẻ chân trắng quảng canh so với các mô hình nuôi mật độ cao.
Các đối tượng nuôi ghép thường gặp gồm cá rô phi, cá đối, cua hoặc nhuyễn thể. Những loài này có khả năng sử dụng thức ăn dư thừa và mùn bã hữu cơ, góp phần làm sạch đáy ao. Nuôi ghép đúng cách không chỉ nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên ao nuôi mà còn giúp duy trì hệ sinh thái cân bằng, hỗ trợ tôm thẻ phát triển ổn định.
Trong mô hình quảng canh, thức ăn tự nhiên như tảo, phiêu sinh động vật và mùn bã hữu cơ là nguồn dinh dưỡng chính cho tôm thẻ chân trắng. Hệ thức ăn này hình thành từ quá trình gây màu nước và phân hủy hữu cơ trong ao. Việc tận dụng tốt thức ăn tự nhiên giúp tôm sinh trưởng ổn định, giảm phụ thuộc vào thức ăn công nghiệp và hạ thấp chi phí sản xuất.
Mặc dù dựa chủ yếu vào thức ăn tự nhiên, trong một số giai đoạn nhất định như khi mật độ sinh vật tự nhiên giảm hoặc tôm bước vào giai đoạn tăng trưởng nhanh, người nuôi có thể bổ sung một lượng nhỏ thức ăn công nghiệp. Việc bổ sung cần thực hiện thận trọng, theo dõi khả năng bắt mồi của tôm để tránh dư thừa. Trong kỹ thuật nuôi tôm thẻ chân trắng quảng canh, thức ăn công nghiệp chỉ đóng vai trò hỗ trợ, không phải nguồn chính.
Dư thừa thức ăn là nguyên nhân làm tăng chất hữu cơ, phát sinh khí độc và tạo điều kiện cho mầm bệnh phát triển. Người nuôi cần quan sát màu nước, đáy ao và hoạt động của tôm để điều chỉnh lượng thức ăn phù hợp. Kết hợp nuôi ghép các loài sử dụng thức ăn dư thừa là giải pháp hiệu quả giúp giữ môi trường ao ổn định lâu dài.
Trong nuôi quảng canh, người nuôi cần theo dõi các chỉ tiêu cơ bản như độ mặn, pH, độ trong và mực nước ao. Những biến động lớn về môi trường, đặc biệt sau mưa lớn hoặc nắng kéo dài, có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe tôm. Việc theo dõi định kỳ giúp phát hiện sớm bất thường và có biện pháp xử lý kịp thời.
Ổn định môi trường ao được thực hiện thông qua việc duy trì mực nước thích hợp, thay nước có kiểm soát và sử dụng vôi hoặc chế phẩm sinh học khi cần thiết. Trong mô hình quảng canh kết hợp, hệ sinh thái ao cân bằng sẽ giúp môi trường ít biến động hơn so với nuôi thâm canh. Đây là lợi thế lớn giúp giảm rủi ro trong suốt vụ nuôi.
Phòng bệnh là chính trong nuôi quảng canh. Người nuôi cần bắt đầu từ khâu cải tạo ao, chọn giống khỏe và quản lý môi trường ổn định. Hạn chế can thiệp hóa chất và tránh làm ao biến động đột ngột giúp tôm tăng sức đề kháng tự nhiên. Cách làm này phù hợp với định hướng nuôi tôm bền vững và an toàn sinh học.
Tôm thẻ trong mô hình quảng canh thường được thu hoạch sau thời gian nuôi dài hơn so với thâm canh. Người nuôi có thể thu tỉa nhiều đợt, vừa bán tôm đạt kích cỡ thương phẩm vừa giảm mật độ trong ao. Phương pháp thu hoạch linh hoạt giúp tận dụng tốt giá thị trường và hạn chế stress cho tôm còn lại.
Mặc dù năng suất không cao như thâm canh, nuôi tôm thẻ quảng canh có lợi thế lớn về chi phí thấp và rủi ro ít. Chi phí thức ăn, điện năng và thuốc xử lý môi trường đều được giảm đáng kể. Nhờ đó, lợi nhuận ròng của nông hộ vẫn ổn định, đặc biệt trong điều kiện giá tôm biến động.
Một số sai lầm phổ biến là thả giống kém chất lượng, cải tạo ao sơ sài hoặc can thiệp quá mức vào môi trường ao. Để tránh rủi ro, người nuôi cần tuân thủ đúng kỹ thuật nuôi tôm thẻ chân trắng quảng canh, kiên nhẫn theo dõi ao nuôi và ưu tiên sự ổn định lâu dài thay vì chạy theo năng suất ngắn hạn.
Kỹ thuật nuôi tôm thẻ chân trắng quảng canh là giải pháp phù hợp cho nông hộ muốn giảm rủi ro và chi phí sản xuất. Khi thực hiện đúng quy trình từ cải tạo ao, chọn giống đến quản lý môi trường, mô hình này mang lại hiệu quả ổn định và lâu dài. Nuôi quảng canh kết hợp nuôi ghép cũng góp phần hướng đến sản xuất tôm bền vững và thân thiện với môi trường.
Trong hầu hết thời gian nuôi, tôm chủ yếu sử dụng thức ăn tự nhiên trong ao. Chỉ nên bổ sung một lượng nhỏ thức ăn công nghiệp khi nguồn thức ăn tự nhiên giảm hoặc tôm bước vào giai đoạn tăng trưởng nhanh.
Mật độ thả thường thấp, dao động từ 3 đến 10 con trên mét vuông, tùy điều kiện ao và khả năng quản lý. Mật độ thấp giúp tôm phát triển ổn định và ít dịch bệnh.
Các loài nuôi ghép phổ biến gồm cá rô phi, cá đối, cua hoặc một số loài nhuyễn thể. Những loài này giúp tận dụng thức ăn dư thừa và làm sạch môi trường ao.
Thời gian nuôi thường dài hơn so với thâm canh, tùy điều kiện môi trường và tốc độ sinh trưởng của tôm. Người nuôi có thể thu tỉa nhiều đợt để linh hoạt theo nhu cầu thị trường.
Rủi ro dịch bệnh thấp hơn so với nuôi mật độ cao nếu quản lý môi trường tốt. Việc cải tạo ao kỹ, chọn giống khỏe và giữ môi trường ổn định là yếu tố quan trọng để phòng bệnh.
